Aspecifieke lage rugklachten wordt gedefinieerd als pijn gelokaliseerd onder de scapulae en boven de bilplooien zonder een aanwijsbare specifieke oorzaak. Pathosfysiologie van aspecifieke lage rugklachten is niet duidelijk, mogelijk hangt het samen met een overbelasting van de pijngevoelige structuren in en rond de wervelkolom zoals disci, gewrichten, spieren of zenuwen. Bij het chronisch worden van de rugklachten spelen naast lichamelijke factoren vaak ook psychische of sociale factoren mee.
De anamnese is vooral gericht op het uitsluiten van een specifieke oorzaak. Bevindingen passend bij een groetere kans op een lichamelijke afwijking zijn:
- Begin van optreden van de klachten onder de 20 of boven de 50 jr.
- Onverklaarde gewichtsverllies, maligne aandoening in de voorgeschiedenis
- Koorts, algehele malaise
- Trauma
- Langdurig gebruik van corticosteroiden, oesteoporose
- Neurologische uitval (krachtverlies, sensibiliteitsstoornis, mictieklachten)
- Ochtenstijfheid, nachtelijke pijn
Medicamenteuze behandeling
- Pijnstillers: Paracetamol (4-5 x 500mg), Paracetamol met codeine (4-5x500mg) of NSAID (ibuprofen 2x800)
- Depressie? Antidepressiva (bijv. amitriptyline)
Niet medicamenteuze behandeling
- Oefentherapie
- Manueel therapie
Spondylartritis (SpA)
SpA is na reumatoide artritis de meest voorkomende inflammatoire aandoening van het bewegingsapparaat. SpA kan zich op verschillende manieren presenteren: spondylitis ankylopoetica (Bechterew), artritis psoriatica, ractieve artritis etc. Daarnaast bestaat er voor al deze ziektebeelden een genetische associatie met het HLA-B27 gen.
= Ziekte v. Bechterew
SA uit zich in 'inflammatoire' nek en/of rugklachten. Typisch bij deze rugklachten is dat ze aanvangen op jonge leeftijd (<45 jaar) en gespaard gaan met ochtenstijfheid, nachtelijke pijn, toenemende pijn bij rust en vermindering van pijn na bewegen. Op fotos kan syndesmofyten (overbruggende osteofyten tussen opeenvolgende werverls) gezien worden. In vergevorderde stadia van SA worden volledige ankylose (=benigne vergroeing) v.d. SI-gewrichten en een baboospine gezien.
Andere bevindingen: steriele spondylitis/ spondylodiscitis, perifere gewrichten aangedaan (sommige gevallen), worst (sausage) teen of vinger.
Lichamelijke onderzoek
Verstreken lendelordose en in vergevorderde stadia thoracale hyperkyphose, verstreken lendelordose, verstreken cervicale lordose. Bij bewegingsonderzoek blijkt beperkte lumbale flexie en rotatie en verminderde ademexpansie. Bijkomende klachten in het kader van SpA zijn: synovitis, oogontsteking, psoriasis.
Aanvullende onderzoek
- BSE en CRP (een normale waarde sluit de ziekte niet uit!)
- Radiologische onderzoek - rontgen soms MRI
- HLA-B27 (in specifieke gevallen)
Medicamenteuze behandeling
- NSAIDS of Coxibs
- Anti-TNF alpha
- In geval van synovitis: lokale behandeling met intra-artticulaire corticosteroiden of een systemische behandeling met Salazopyrine of MTX.
Niet medicamenteuze behandeling
- Oefentherapie
- Operatieve correctie (zeer zelden)
Spondylolysis
Spondylolysis ontstaat meestal op jonge leeftijd ten gevolge van een onvolledig aangelegd pars interarticularis v.d. wervel en er kan, na een acuut of repetitief hyperextensie trauma een fractuur ontstaan. In 1 op 20 volwassenen wordt er een spondylolysis geconstateerd zonder rugklachten ('toevalsbevinding'). Rontgen foto toont zogenaamd "Scottie dog".
Behandeling
Acute fase - dragen van een brace
Chronische fase - oefentherapie
Spondylolisthesis
De krachten die inwerken op de laag lumbale wervels hebben bij axiale belasting deels een voorwaartse richting. Met name de facetgewrichten voorkomen de voorwaartse wervelafglijding zgn. spondylolisthesis. Als de wervel volledig is afgegleden is er sprake van een spondyloptose.
Typen spondylolisthesis: congenitaal, isthmisch, degeneratief, traumatisch, pathologisch, postoperatief.
Klassieke houding v. een patient met een wervelafglijding is bekkenkanteling naar voren met een lichte scoliose en licht gebogen knieen met vaak een 'knikkende knieen looppatroon'.
Straight leg elevation test = +
Behandeling
- Conservatief: oefentherapie
- Chirurgisch: repositie van de afglijding, herstel van discushoogte en postero-laterale fusie met instrumentatie en botplastiek
Scoliose
Een scoliose is een curve in het frontale vlak van wervelkolom. Bij kinderen en adolescenten is de incidentie van scoliose 2-4%. De patient met scoliose kan klagen over pijn, zit- of loopproblemen, neurologische stoornissen, cardiopulmonale problemen. Soms is scoliose cosmetisch onacceptabel.
Oorzaken van secundaire scoliose
- Degeneratieve veranderingen
- Tumoren
- Osteomyelitis
- Metabole stoornissen
- Osteoporose
- Fracturen
Lichamelijk onderzoek
- Gibbus bij flexie v.d. wervelkolom
- Loodlijn kruist niet in het midden achterhoofd en bekken
- Niet horizontaal staan van het bekken en de schouders
Behandeling
Indien de hoek van de scoliose op de rontenfoto kleiner is dan 10 graden (Cobbse hoek) of de progressie van deze hoek minder dan 5 graden per jaar is, dan is er geen indicatie voor een consult met een orthopeed. Indien de scoliose in de tijd wel toeneemt maar tussen de 20 en 40 graden blijft dan kan dragen van brace zinvol zijn (niet bij uitgegroeide wervelkolom!). Boven 40 graden is operatieve behandeling van toepassing.
Infectieuze spondylitis/spondtlodicitis
Meestal is het een gevolge van hematogeen verspreiding vanuit een infectie elders. Diabetes patiënten, nierdialyse patiënten en patiënten die immunosuppressiva gebruiken hebben meer kans op het krijgen van deze aandoening.
De patiënt klaagt vaak over een heftige rugpijn met soms uitstralende pijn in de bovenbenen (cave afzakkend abces langs de m.ileopsoas). De pijn is niet alleen bij belasting maar ook vaak 's nachts aanwezig.
Lichamelijke onderzoek: lokale drukpijn over de betrokken wervel. Bij wervelinzakking treedt kypfose op.
Lab: bezinking en CRP meestal verhoogd
Aanvullend onderzoek: biopsie, kweken, x-thorax
Behandeling: intraveneuze antibiotica, brace, operatie (indicatie: falen van medicamenteuze behandeling, uitgebreide abces, sekwesters =doodbot, neurologische stoornissen en ernstige kyfose)
Redflags bij rugklachten
 |
| Redflags bij rugklachten |
0 comments :
Post a Comment