Pijnlijke gezwollen gewrichten

1. Mogelijke oorzaken van polyarticulaire gewrichtsklachten
- Ziekte beeld met oligo/polyarthritis
- Fibromyalgia/ pijnsyndroom
- Bursitits/tendinitis van meerdere gewrichten
- Hypothyreoidie
- Neuropathische pijn
- Metabole botziekte
- Depressie

1.1 Epidemiologische gegevens
De meeste reumatologische aandoeningen komen veel vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Hierop zijn  2 uitzonderingen: artritis urica (jicht) komt vaker voor bij mannen en spondylartritis komt even vaak voor bij mannen als bij vrouwen. Typische leeftijd bij sommige ziektebeelden:
- 20-40 jr: systemische lupus erythematosus
- 40-60 jr: reumatoide artritis
- 50jr+: polymyalgia reumatica

1.2 Artritis of artralgie
Het onderscheid tussen artritis en artralgie, oftewel tussen inflammatoire en noninflammatoire klachten, is belangrijk om te maken

1.3 Patroon van artritis
Monoartritis
- Bacterieel (septisch)
- Kristalartritis (jicht, pseudojicht)
- Reactieve artritis
- Osteoartritis (flare artrose)
- Eerste presentatie van oligo/polyarticulair ziektebeeld
Oligo- en polyartritis
- Inflammatoir (non-kristal): RA, SpA, SLE, Sjorgen, vasculitis, sarcoidose, systemische sclerose, neoplastisch, reactief
- Inflammatoir (kristal): polyarticulaire jicht, polyarticulaire pseudojicht
- Infectieus: viraal, bacterieel zoals gonococ

1.4 Extra-articulaire manifestaties bij artritis

2. Analyse van synoviaal vocht
Bij elke artritis dient minstens een maal een gewrichtspunctie te zijn verricht om kristalsynovitis uit te sluiten.

2.1 Laboratoriumonderzoek
Verhoogde BSE en CRP past bij een inflammatoire aandoening. Normaal CRP en BSE sluiten een inflammatoire aandoening echter niet uit. Sterke verhoging van CRP en BSE past bij septische artritis en kristalartritis.

2.2 Immuunserologie
Aanwezigheid van reumafactor en anti-CCP antistoffen is typisch voor reumatoide artritis. Aanwezigheid van Antinucleaire antistoffen (ANA of ANF) is typisch voor verschillende systeemziekten.
- Anti dubbelstrends DNA (anti ds DNA) - SLE
- Anyi SSA en anti SSB - Sjorgen
- Anti Scl70 en anti centromere antistoffen - systemische sclerose

2.3 Overige laboratorium onderzoeken
Het bepalen van het HLA-B27 antigeen heeft als screenende test geen waarde. Zo'n klinische situatie doet zich bijvoorbeeld voor als er net te weinig klinische criteria zijn om de diagnose spondylitis ankylopoietica met zekerheid te stellen.

Classificatiecriteria Systemische Sclerose