Bij elleboogklachten die niet ontstaan door uitstraling vanuit de nek of schouders is de oorzaak vaak een spier- of pees "ontsteking" of is er sprake v. een andere spiergerelateerd aandoening.
Door irritatie v. verschillende structuren kan pijn ontstaan. Dit kan rond de pezen of pees aanhechtingen zijn, wat verdeeld wordt in tendinitiden en tendovaginitiden. Als er sprake is v. tendinitis, is er eigenlijk geen ontsteking die hieraan ten grondslag ligt, maar irritatie v.d. aanhechting v.d. pees aan het bot en dient er eigenlijk te worden gesproken v. tendinopathie.
Bij gewrichtsaandoeningen wordt de pijn veroorzaakt door rek van het gewrichtskapsel. Gewrichtskraakbeen kan geen pijn veroorzaken, van het subchondrale bot is dat niet zeker.
- Lokale zwelling kunnen ontstaan door bv toename v. intra-articulair gewrichtsvocht of door een toename v. vocht tussen de pees en peesschede
- Functieverlies kan ontstaan door bewegingsbeperkingen, verlies aan spierkracht, verlies v.d. sensibiliteit of fijne motoriek of door pijn.
- Sensibiliteitsstoornissen/tintelingen worden meestal door neurogene aandoeningen veroorzaakt, maar kunnen ook worden veroorzaakt door belemmering v.d. arteriële aanvoer.
Differentieel diagnose
- Epicondylitis lateralis humeri (tenniselleboog). Als oorzaak v. een tenniselleboog wordt een vorm van overbelasting aangegeven. Grijpen en knijpen is pijnlijk, Waarschijnlijk ontstaat door irritatie v.d. proximale insertie v.d polsextensoren aan de epicondylus lateralis door microtrauma.
- Epicondylitis medialis (golfserselleboog). Hetzelfde als bij de tenniselleboog, alleen dan rond de epicondylus medialis.
- Radiaal tunnelsyndroom. Beklemming v. n. radialis of n. interossei posterior in de radiale tunnel. Presenteert als pijn in supinator spieren en in de onderarm, daarnaast ook krachtverlies en positieve electrodiagnostische bevindingen.
- Bursitis olecrani. Zwelling rond olecranon, waarschijnlijk door irritatie v.d bursa. Meestal vooral hinder v.d. zwelling, weinig door pijn,
- CANS (voorheen RSI) Hier vallen aandoeningen onder die veroorzaakt/in stand gehouden worden door repeterende bewegingen, extreme of statische houdingen en trillingen.
GEWRICHTSKLACHTEN
Het gaat hierbij om klachten aan verschillende gewrichten, zonder traumatische oorzaak of periarticulaire aandoening. De klachten kunnen bestaan uit: pijn, stijfheid, bewegingsbeperking, zwelling en roodheid.
Pathofysiologie
Door veranderingen in het gewrichtskraakbeen, de synoviale vloeistof en/of de synoviale membraan kunnen gewrichtsklachten worden veroorzaakt. Er wordt onderscheid gemaakt tussen arthrose en artritis. Arthrose is een verandering van het kraakbeen, waardoor pijn, bewegingsbeperking en crepetatie optreden. Dit wordt veroorzaakt door het bot en omliggende steunweefsel. Artritis wordt verdeeld in septische en aseptische. Bij aseptische artritis is er een verandering opgetreden in de hoeveelheid en samenstelling v.d. synoviale vloeistof en is er een verdikking van het synoviale membraan, waardoor schade aan het gewrichtskraakbeen ontstaat en na verloop van tijd ook erosies van het bot.
Differentiaal diagnose
- Arthrose. De primaire vorm v. artrose is sterk genetisch bepaald en heeft een weinig invaliderend verloop. De secundaire vorm is terug te voeren op gewrichtsziekten en overbelasting en heeft een slechtere prognose. Vaak klachten v. pijn of bewegingsbeperkingen aan handen, heupen, knieen en wervelkolom. Typisch voor arthrose zijn verdikte DIP/PIP-gewrichten en pijnlijke MCPI-gewrichten.
- Bacteriële artritis. Vaak mono, soms polyartritis. Heftige pijn, roodheid, warmte, zwelling, koorts en algemene ziekteverschijnselen. Meestal veroorzaakt door stafylokok of N. gonorrhoea. Diagnose d.m.v. gewrichtspunctie.
- Reumatoïde artritis = systemische, inflammatoire gewrichtsziekte veroorzaakt door een auto-immuun proces. Diagnose wordt gesteld d.m.v. ARA-criteria. In het begin v.d. ziekte zijn echter de reumafactoren en radiologische veranderingen nog afwezig, waardoor de diagnose dan op basis v. anamnese en lichamelijk onderzoek wordt gesteld. Carpaaltunnelsyndroom kan een complicatie zijn. Andere klachten die veel voorkomen zijn: moeheid, vermagering en temperatuursverhoging.
- Andere systeem ziekten. Polyartritis als eerste uiting v. o.a. SLE, Sjorgen, polymyositis/ dermatomyositis, vasculitis of sclerodermie.
- Spondylartropathie is een verzameling v. ziektebeelden (mono/polyartritis) geassocieerd met HLA-B27 gen. De gewrichtklachten gaan vaak samen met andere aandoeningen zoals Crohn, CU, psoriasis.
- Jicht- pseudo-jicht. Jicht is een neerslag v. natriumuraatkristallen in het gewricht (kristalartropathie) Jicht manifesteert zich meestal als een acute artritis in de onderste extremiteit, vooral in het basisgewricht v.d. grote teen. Pseudo-jicht is een sub-acute artritis in de knie of onderste extremiteit t.g.v. neerslag v. calciumpyrofosfaat kristallen.
Aanvullend onderzoek
- BSE -> reumatoide of bacteriele artritis.
- Reumafactoren
- ANF/ANA -> SLE
- HLA-B27
- Bloedkweek i.v.m. septische artritis maar gewrichtspunctie is de gouden standaard
- Serologie -> Lyme
- Gewrichtspunctie: septische artitis en (pseudo)jicht.
HAND- EN POLSKLACHTEN
Differentiaal diagnose
- Handvibratiesyndroom. Aanval v, verbleken v.d. hand met een doof gevoel of tintelingen, die meestal 's morgens voorkomt. Het komt vaak voor bij mensen die met trillende machines werken. Het is een progressieve aandoening en circulatieverstoringen (verdikking vaatwand), motorische/sensorische zenuwcompressie (demyelinisatie/neuropathie) en tendiopathieen spelen een rol. Het lijkt op het Raynaud-fenomeen, maar dat is een vasospastische reactie v.d. vingerarterien op plostelinge kou.
- Triggervinger. De oorzaak hiervan is een tendovaginitis. Een lokale ontsteking v.d. pees veroorzaakt nodulaire verdikking waardoor de pees bijft haken voor de peesschede.
Triggervinger |
- Morbus de Quervain = tendovaginitis v.d. m. abductor pollicis long of de m. extensor pollicus brevis net proximaal v.d. proc. styloideus radii.
- Atrose
- Reumatoide atritis
- Fractuur os scaphoideum (naviculare). Na een val op uitgestrekte arm met pols in dorsaalflexie.
- Contractuur v. Dupuytren. Niet-pijnlijke contractuur v.d. fascia palmaris
- Ganglion
- Aspecifieke-CANS
OEDEEM AAN DE VOETEN
Bij 'pitting' oedeem is er een abnormale toename van het extracellulair volume. Druk laat een impressie achter. De toename in het extracellulair volume wordt bepaald door het Starling-evenwicht die wordt bepaald door drie factoren: 1. hydrostatische druk 2. colloid-osmotische druk 3. permeabiliteit v.d. capillairen.
De hydrostatische druk wordt o.a. bepaald door de spieractiviteit v. m.n. de m.gastrocnemius. De druk kan verhoogd worden door zowel lokale als systemische oorzaken. Lokaal kan sprake zijn v. o.a. veneuze insufficiëntie, trombosebeen, lipooedeem, compressie door processen in abdomen/kleine bekken (dient te worden uitgesloten!) en medicatie. Systemische oorzaken kunnen hartfalen en immobilisatie zijn.
De colloid osmotische druk kan verlaagd zijn door levercirrose, nefrotische syndroom, ondervoeding en protein-losing enteropathy,
De permeabiliteit v.d. capillairen kan verhoogd zijn waardoor idopathisch oedeem ontstaat. Dit ontstaat vaker bij vrouwen, maar is onschuldig.
Bij 'non-pitting' oedeem is er een stugge en verdikte huid door abnormale eiwit deposities, waarbij sprake is v. lymfoedeem of myxoedeem. Hierbij laat druk geen impressie achter. Lymfoedeem kan primair (zonder aanwijsbare oorzaak) of secundair zijn. In secundair geval is er sprake v. een obstructie in het lymfatisch systeem, waardoor de normale afvoer verstoord raakt. Dat kan wanneer er sprake is v. een obstructie door infectie (filariasis) of een tumor, trauma of een congenitale afwijking. Myoedeem is een ophoping v. mucopolysaccharide in subcutaan weefsel bij schildklierproblemen. Vaak ontstaat het bij hypothyroidie. Myxoedeem op de voetrug en pretibiaal is echter een uiting v.d. ziekte v. Graves.
0 comments :
Post a Comment